ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ (4)

Το ομοιόμορφα κρυσταλλωμένο μέλι δεν χαλάει, ενώ το ανομοιόμορφα κρυσταλλωμένο ξεχωρίζει το μέλι από το νερό και κινδυνεύει να ξινίσει, οπότε πρέπει να ρευστοποιηθεί σε μπεν-μαρί.
Η κρυστάλλωση του μελιού δεν είναι δείκτης νοθείας, ούτε γνησιότητας. Η κρυστάλλωση είναι ανάλογη με τα ζάκχαρα που περιέχει.
Το μέλι στην κατάψυξη παραμένει όπως το παράγουν οι μέλισσες δηλ. πάντα φρέσκο και η απόψυξη δεν το επηρεάζει.
Τα ανοιχτόχρωμα μέλια είναι πιο αρωματικά, αλλά τα σκουρόχρωμα είναι πιο θρεπτικά, γιατί έχουν μεταλλικά στοιχεία όπως κάλλιο, νάτριο, μαγνήσιο, σίδηρο.
Το μέλι ποτέ δεν χαλάει αν το προφυλάξουμε από το ξίνισμα. Όμως η ευρωπαϊκή νομοθεσία, καθιέρωσε καταγραφή στη συσκευασία λήξης 2-3 χρόνια, αφού κάποια χαρακτηριστικά αλλοιώνονται με το χρόνο, αλλά δεν επηρεάζεται η θρεπτική αξία και δεν είναι επικίνδυνα για την υγεία του καταναλωτή.
Το μέλι (2.500 – 3.000 θερμίδες στο κιλό) παχαίνει λιγότερο από τη ζάχαρη των 4.000 θερμίδων στο κιλό.
Το μέλι περιέχει κυρίως φρουκτόζη, που δεν χρειάζεται ινσουλίνη για να μεταβολιστεί και γι’ αυτό είναι καλύτερο από τη ζάχαρη. Ο γιατρός καθορίζει την ποσότητα του μελιού που θα καταναλώσει ένας διαβητικός.
Παιδιά ηλικίας κάτω των 12 μηνών, δεν τρώνε μέλι, για προφύλαξη από σπάνιες περιπτώσεις, κινδύνου του κλωστηριδίου της αλαντίασης. Αυτά τα σπόρια καταστρέφονται από τα πεπτικά υγρά μετά τους 18 μήνες της ζωής των παιδιών.
Το μέλι δεν νοθεύεται από τον μελισσοκόμο, από σεβασμό στον κόπο του και των μελισσιών του. Το νερό ξινίζει το μέλι  κ αι η ανάμειξή του με γλυκόζη σχηματίζει ανομοιόμορφους κρυστάλλους, στοιβάδες που εύκολα εντοπίζονται για ανάλυση. Όμως μορφή νοθείας υπάρχει από εισαγόμενα (Κίνας, Τουρκίας, Αργεντινής, Μεξικού κ.λ.π.) όπως επίσης και από εμν, που διακινούν αμυλοσιρόπια για μέλι, πόρτα-πόρτα.πόρους γλυκαντικών ουσιών.
Τα φάρμακα απαγορεύονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, για θεραπευτική χρήση στην κυψέλη. Και ελέγχονται για την ασφάλεια και προστασία των καταναλωτών.
Ο καταναλωτής αγοράζει μέλι προσέχοντας την ετικέτα.
Και για να παραχθεί ένα κιλό μέλι χρειάζεται το έργο της ζωής 2.000 μελισσών.
ΠΗΓΗ: Μελισσοκομική Επιθεώρηση, τόμος 2009, σελ. 26-28, Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου, σελ. 26-28

EΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ < 2 >

Η θυμόλη κατά των βαρρόα:θρυμματίζονται οι κρύσταλλοι να γίνουν σκόνη, για να σκονιστεί κάθε πλαίσιο που έχει μέλισσες με 0,5 δηλ. μισό γραμμάριο  .Επομένως 10 πλαίσια με μέλισσες χρειάζονται 5 γραμμάρια .Για διευκόλυνση  στον υπολογισμό του βάρους το ένα γραμμάριο είναι 2 θήκες του γνωστού Ντεπόν ,καλά πατικωμένες. Όμως για να μην λιποτακτήσουν οι μέλισσες κλείνουμε με χόρτα την είσοδο και θα τα απομακρύνουν αργότερα οι μέλισσες. Χρειάζονται 4 επεμβάσεις ανά 2 μέρες.Και εφαρμογή τον Οκτώβριο, Νοέμβριο ,που είναι περιορισμένος ο γόνος. Η θεραπεία αυτή, αν εφαρμοστεί για 2 χρονιές φέρνει αποτελεσματικότητα 94 έως 99%.
Μια άλλη εφαρμογή είναι η εξής: Σε πλαστικό δοχείο τοποθετούμε 15 γραμμ. Θυμόλη και το σκεπάζουμε με τούλι ,τοποθετώντας το πάνω στους κηρηθροφορείς για 21 μέρες. Όμως η θερμοκρασία περιβάλλοντος δεν πρέπει να είναι υψηλή γιατί εξαχνίζει έντονα τη θυμόλη και η οσμή διώχνει τις μέλισσες από την κυψέλη.
Η θυμόλη σαν εγκεκριμένη ουσία βρίσκεται στο Απιγκουάρντ. Τα υπολείμματα της θυμόλης είναι ανεκτά στο 0,8 χιλιοστά του γραμμ. κατά κιλό στην Ελβετία, όχι όμως στην Ευρώπη δηλ. κάτω από αυτή τη συγκέντρωση δεν ανιχνεύεται στη γεύση του μελιού, που για να γίνει αντιληπτή πρέπει να ξεπεράσει το 1,1 mg/kg.
Αναλύσεις στα υπολείμματα δεν έχουν γίνει στην Ελλάδα.
Τα σπόρια της ασκοσφαίρωσης δεν καταστρέφονται στην κατάψυξη ακόμη και για ένα χρόνο και σε ψύξη μείον 27 βαθμούς Κελσίου.
Η τοποθέτηση μελισσιών γίνεται νόμιμα σε απόσταση το ελάχιστο μέχρι 30 μέτρα από κατοικημένες περιοχές και 25 μέτρα από δημόσιους δρόμους. Αυτά αναγράφονται και στο Μελισσοκομικό Βιβλιάριο, που είναι έγγραφο της Πολιτείας.
ΠΗΓΗ:  Μ.Ε. 2008, Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου, σελ. 45-48

ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗΣ ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ

Παλαιότερα οι μελισσοκόμοι θεωρούσαν την τροφοδοσία των μελισσιών αναγκαίο κακό και οι περισσότεροι συστηματικά την απόφευγαν, ενώ είναι απόλυτα αναγκαίο να έχουν απόθεμα τροφών στην κυψέλη τους όλο το χρόνο, γιατί έτσι εξασφαλίζεται η ζωή τους σε περιόδους ξηρασίας και στη διάρκεια του Χειμώνα.

Οι επεμβάσεις όμως στο περιβάλλον με αλλοίωση, η καταστροφή του, μειώνουν την επιβίωση της μελισσοκομίας, αφού περιορίζουν τη συλλογή των αναγκαίων τροφών και πρέπει να ενισχυθούν από το μελισσοκόμο.

Όμως αυτό δεν είναι σπατάλη, αλλά απαραίτητη συντήρηση της ζωής του μελισσοκομείου, να μην χαθεί από λιμοκτονία, για μερικές 100άδες γραμμάρια μελιού.

Συνοπτικά λοιπόν η τροφοδότηση των μελισσιών, στις διάφορες εποχές του έτους και σε σχέση με τον επιδιωκόμενο σκοπό, είναι για:

Επαρκή αποθέματα διαχείμασης και αποφυγή της λιμοκτονίας
Διέγερση της βασίλισσας και αύξηση ή συνέχιση της ωοτοκίας
Απόθεμα στην αρχή της Άνοιξης
Απώλειας συλλεκτριών (όπως δηλητηρίαση κ.λ.π.)
Για τη χορήγηση φαρμάκων
Τροφοδοσία σε ειδικές περιπτώσεις όπως:


Α) Βασιλοτροφίας

Β) Σχηματισμού παραφυάδων

Γ) Εγκατάστασης μελισσοδεμάτων

Δ) Συμπλήρωση σεξιόν μελιού



Συνοπτική αναφορά στις περιπτώσεις τροφοδοσίας

Διαχείμαση
Ανάλογα με την περιοχή αλλά για την Ελλάδα 10-25 κιλά μέλι και 1-3 πλαίσια γύρης, μεγαλύτερη κατανάλωση τα δυνατά. Η δριμύτητα του Χειμώνα δεν αυξάνει την κατανάλωση, το μήκος του Χειμώνα επηρεάζει και εξαντλεί τα μελίσσια φέρνοντας λιμοκτονία. Σύμβουλος η πείρα των μελισσοκόμων. Πυκνό ιρόπισ ζάχαρης ελληνικής, με τη σημαιούλα, μέρη 2 νερό 1.

Αποφυγή λιμοκτονίας
Δίνονται μερικά πλαίσια μέλι και αν δεν υπάρχουν, χορηγείται μαλακή ζαχαρόπιττα κοντά στη μελισσόσφαιρα. Αν δεν υπάρχει, χορηγείται κρυσταλλική  ζάχαρη, πάνω από τη μελισσόσφαιρα, σε πιάτο ή ριχό  χαρτόκουτο.

Διεγερτική
Ενισχύει την αίσθηση εισροής τροφών και αυξάνει την ωοτοκία. Πυκνότητα νερού και ζάχαρης 1/1 ή ζάχαρη νερό 2 για αποφυγή της υγρασίας στην κυψέλη, την αρχή της Άνοιξης.

Ενίσχυση αποθεμάτων στην αρχή της Άνοιξης
Τότε χρειάζονται μεγάλες ποσότητες τροφών και πρέπει να δοθούν Φεβρουάριο – Μάρτη – Απρίλη: κάθε βδομάδα 2 ή και περισσότερα λίτρα σιρόπι, 2 ζάχαρη και 1 νερό για σύντομη αποθήκευση. Πρέπει να γίνεται προσθήκη καλοχτισμένων κηρηθρών για να μην μπλοκάρεται ο ρυθμός της ωοτοκίας.

Περιπτώσεις απώλειας συλλεκτριών
Από δηλητηρίαση, μετακίνηση σε μακρινές αποστάσεις από το χώρο του μελισσοκομείου. Όταν γίνονται την ημέρα και υπάρχουν βέβαιες απώλειες. Αλλά και σε τροφοδοσία παραφυάδων: Τροφοδότηση ½ ή 1/1 αν στερηθεί νερού, αλλά σε υψηλή θερμοκρασία χρειάζεται παροχή νερού.

Χορήγηση φαρμάκων με τροφή
Συνήθως αντιβιοτικά, όπως τερραμυκίνη, φουμιντίλ (υπάρχει;) και άλλα αντιβιοτικά , που πρέπει να υπάρχουν μέσα στο μελίσσι, όσο υπάρχει η παθογόνα κατάσταση. Η σταθερότητα στο νερό επηρεάζει αποφασιστικά τη μορφή της τροφής που χορηγούμε.

Τερραμυκίνη: διασπάται γρήγορα στο νερό και στα διαλύματα της ζάχαρης με νερά. Καλύτερη λοιπόν είναι η χορήγηση με άχνη ζάχαρη αλλά και να μην περιέχει άμυλο.

Το Φουμιντίλ δεν διασπάται εύκολα στο νερό και πρέπει με σιρόπι.

Τα μυκοστατικά είναι ανθεκτικά στα υδατικά διαλύματα. Η παρουσία υγρασίας όμως αυξάνει τις μυκητιάσεις και καλύτερη είναι η χορήγηση με γυρεόπιττες ή πυκνό σιρόπι.

Η μακροχρόνια παρουσία αντιβιοτικών, και ιδιαίτερα μυκοστατικών, αυξάνουν τον κίνδυνο μόλυνσης του μελιού με κατάλοιπά τους. Πρέπει λοιπόν να περιορίζεται ο χρόνος παραμονής σε 45 μέρες πριν από τη μελιτοφορία.

Έναρξη και αποπεράτωση βασιλοτροφίας

Τροφοδοτούνται εντατικά με σιρόπι 2/1 και ταυτόχρονα με γυρεόπιττα, ενώ  περισσότερες λεπτομέρειες υπάρχουν στα άρθρα βασιλοτροφίας.

Τροφοδότηση κατά το σχηματισμό παραφυάδων

Για να μην προκαλούμε ενόχληση μέχρι τη γονιμοποίηση ,τροφοδοτούμε από την αρχή με μια ζαχαρόπιττα που καλύπτει όλη την επιφάνεια των κηρηθροφορέων.

Εγκατάσταση μελισσοδεμάτων

Χρειάζονται έντονη τροφοδότηση κατά την αρχική εγκατάστασή τους για να χτιστούν οι απαιτούμενες κηρήθρες, να αρχίσει η βασίλισσα την ωοτοκία της και να αποκτήσει σταθερό ρυθμό συντομότερα.

Συμπλήρωση ημιτελών σεξιών

Απαιτεί σημαντική ιδιαιτερότητα,γιατί δεν γίνεται με σιρόπι, αλλά με μέλι και μάλιστα της ίδιας ποσότητας που υπάρχει στα σεξιόν.

Για να διευκολυνθεί η πρόσληψη του μελιού από τις μέλισσες, αραιώνεται με προσθήκη 2,5 λίτρων νερού σε 10 κιλά μέλι και χορηγούνται σε κάθε μελίσσι μέρα παρά μέρα 4 κιλά αραιωμένο μέλι, ενώ πρέπει να διακοπεί η τροφοδοσία για να προσλάβουν οι μέλισσες το μέλι που τους χορηγήθηκε πρόχειρα στη γονοφωλιά και να αποφευχθεί ο κίνδυνος μπλοκαρίσματος της βασίλισσας.

Τροφές που χρησιμοποιούνται στην τροφοδότηση των μελισσιών

Το μέλι είναι η καλύτερη τροφή, αλλά επισύρει κίνδυνο λεηλασίας και μετάδοσης ασθενειών, ιδιαίτερα της Αμερικανικής Σηψιγονίας, αν υπάρχει σ’ αυτό μόλυνση.

Τροφοδότηση με σφραγισμένο μέλι (ώριμο)

Εύκολη και γρήγορη μέθοδος, όταν κινδυνεύουν από λιμοκτονία στη διάρκεια του Χειμώνα ή στην αρχή της Άνοιξης.

Υψηλότερο το κόστος και απαιτείται ειδικός χώρος για φύλαξη των πατωμάτων με τις κηρήθρες, ενώ μπορούν να φυλαχτούν πλαίσια με χαμηλή ποιότητα, όπως πολύκομπου, ερείκης, σουσούρας (κισσούρι) κ.λ.π. και τροφοδότηση στην αρχή της Άνοιξης.

Όμως να προβλεφθεί  και η περίπτωση φύλαξης πλαισίων με νεοχτισμένες κηρήθρες, που διατρέχουν τον κίνδυνο καταστροφής στη φυγοκέντρισή τους στο μελιτοεξαγωγέα, επειδή δεν είναι σταθερές.



Τροφοδότηση με μέλι μέσα σε τροφοδότες

Το μέλι αραιώνεται με νερό 1/3 και τοποθετείται σε εσωτερικό τροφοδότη για αποφυγή της λεηλασίας. Και η τροφοδότηση γίνεται το βράδυ και για τον κίνδυνο της Αμερικάνικης Σηψιγονίας, δεν τροφοδοτούμε με άγνωστο μέλι. Τέτοιο μέλι πριν δοθεί πρέπει να θερμανθεί στους 1οο βαθμούς επί 20 λεπτά. Αλλά η υπερθέρμανση αυτή αυξάνει την HMF (υδροξυ – μεθυλο – φουρφουράση) ,ουσία που μπορεί να δράσει τοξικά για τα μελίσσια, όταν ξεπεράσει κάποια όρια.

Με θέρμανση του μελιού στους 70 βαθμούς για 5 λεπτά περιορίζεται σημαντικά ο κίνδυνος μετάδοσης ασθενειών, δεν αποκλείεται όμως η πιθανότητα μετάδοσης της Αμερικάνικης Σηψιγονίας.



Τροφοδότηση με κρυσταλλωμένο μέλι

Κόβεται το μέλι με τη βοήθεια σπάτουλας αντοχής και τα κομμάτια του πλάθονται σε μικρές πίττες και τοποθετούνται επάνω στους κηρηθροφορείς, που βρίσκεται η μελισσόσφαιρα, σε μελίσσια που κινδυνεύουν από λιμοκτονία. Αλλά για να το προσλάβει το μελίσσι έχει ανάγκη από νερό για να διαλύσει τους κρυστάλλους. Βέβαια το Χειμώνα με την υγρασία το μελίσσι βρίσκει νερό. Την Άνοιξη όμως χρειάζεται πολύ νερό και πρέπει να το φροντίσει ο μελισσοκόμος.

Και  αν   η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι υψηλή ή αν το μελίσσι εκτρέφει αρκετό γόνο, που ανεβάζει  τη θερμοκρασία στην κυψέλη, τότε το κρυσταλλωμένο μέλι ρευστοποιείται και τρέχει στον πυθμένα, που είναι επικίνδυνο για λεηλασία.Μπορεί όμως να συνθλιβεται σε μίξερ και να πλάθεται σε λεπτόκοκκη πίττα για να δοθεί  πάνω στους κηρηθροφορείς της μελισσόσφαιρας. 

Η τροφοδοσία με μέλι είναι δαπανηρή και αιτία λεηλασίας. Έτσι είναι καλύτερο να αφήνεται το περίσσευμα μέσα στο μελίσσι, κατά την προετοιμασία της διαχείμασης για να  καταναλωθεί.

Η ζάχαρη (Σουρκρόζη)

Είναι η πιο συνηθισμένη μελισσοτροφή σε όλο τον κόσμο. Μπορεί να δοθεί σε κρυσταλλική μορφή ή άχνη (χωρίς άμυλο). Ο τρόπος χρήσης της κατά περίπτωση διαφέρει, όπως ζαχαρίπιττα, γυρεόπιττα, υγρή μορφή κ.λ.π., ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες και την κατάσταση του μελισσιού. Είναι απόλυτα πέψιμη τροφή και αξιοποιείται από τη μέλισσα χωρίς πρόβλημα.. Αλλά αναμιγμένη  με άλλα συστατικά, όπως άμυλο ή κυτταρίνες ή άλλα σάκχαρα, άπεπτα  στις μέλισσες, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο μελίσσι.

Κρυσταλλική ή άχνη ζάχαρη (όμως ελληνική με τη σημαιούλα ,που δεν υπάρχει στα σούπερ μάρκετς,αλλά στα παντοπωλεία της γειτονειάς μας).

Είναι ο ευκολότερος τρόπος χορήγησης τροφής στο μελίσσι, όχι όμως και ο καλύτερος.

Είναι  λύση ανάγκης, στα μελίσσια που κινδυνεύουν να ξεμείνουν από τροφή στα τέλη του Χειμώνα. Όταν μέσα σ’ ένα ρηχό πιάτο ή σε χάρτινο ρηχό κουτί, τοποθετηθεί στους κηρηθροφορείς πάνω από την μελισσόσφαιρα. Αλλά αυτός ο τρόπος μειονεκτεί, γιατί χρειάζεται νερό για να τη διαλύσουν και να τη προσλάβουν οι μέλισσες.

Υπολογίζεται ότι το 20% της προσλαμβανόμενης ζάχαρης καταναλώνει από τις μέλισσες σαν ενέργεια για να μετατραπεί αυτή σε μέλι. Την κρυσταλλική πολλές φορές τη θεωρούν σκουπίδι και την αποβάλλουν.

Όμως αν υπάρχει νεκτραροέκκριση  δεν την προσλαμβάνουν. Αλλά αυτή η περίπτωση δεν προκαλεί λεηλασία.

Μερικοί την χρησιμοποιούν στο τέλος του Χειμώνα για να διεγείρει την ωοτοκία της βασίλισσας, που όμως υστερεί από το σιρόπι και τη ζαχαρόπιττα. Αλλά δεν πρέπει να χρησιμοποιείται με αυτόν τον τρόπο, είναι λάθος.

Σιρόπι ζάχαρης

Είναι ο συνηθέστερος τρόπος παγκόσμιας εφαρμογής. Απλή είναι η παρασκευή του σιροπιού, με διάφορες πυκνότητες, ανάλογα με τις επόμενες  περιπτώσειςπεριπτώσεις: (1/1 σημαίνει, ένα δοχείο νερού και ένα ίδιο ζάχαρης):

Για τροφοδότηση διαχείμασης, ανάπτυξης παραφυάδων, για μελίσσια βασιλοτροφίας, για εξασφάλιση αποθεμάτων στην αρχή της Άνοιξης, πρέπει να είναι πυκνότερο: 2 ζάχαρη + 1 νερό, ενώ για διεγερτική τροφοδοσία μπορεί να είναι όση ζάχαρη τόσο νερό δηλ. 1/1.

Η διάλυση της ζάχαρης στο κρύο νερό είναι εύκολη και ευκολότερη στο ζεστό νερό.

Το σιρόπι  όμως της διαχείμασης είναι πιθανό να κρυσταλλώσει μέσα στα κελιά, αλλά με την προσθήκη ταρταρικού οξέως, διασπάται η ζαχαρόζη σε γλυκόζη και φρουκτόζη και παρεμποδίζεται η κρυστάλλωση.

Η αναλογία είναι μια κουταλιά του καφέ ταρταρικού οξέως για κάθε 12 κιλά ζάχαρης.

Η τροφοδότηση όμως πρέπει να γίνεται σούρουπο, για αποφυγή λεηλασίας.

ΠΗΓΗ: Μ.Ε. 1997, σελ. 453-460

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

1. Η Αμερικάνικη Σηψιγονία όταν διαγνωστεί σε κάποια μελίσσια πρέπει να καταστρέφονται με κάψιμο όλων των κηρήθρων,όπως και νέες απρόσβλητες για να μην γίνει διασπορά της αρρώστιας. Όχι όμως και τις μελωμένες. Η απολύμανση των κηρηθρών γίνεται με καυσιτκή ποτάσα, διαλυμένη σε νερό 1%, δηλ. 100 γραμμ. στα 10 λίτρα νερό. Όπως και στη Νοζεμίαση και άλλες ασθένειες βυθίζονται 15 λεπτά μέσα σε καζάνι. Όμως χρειάζεται μεγάλη προσοχή, γιατί το διάλυμα είναι έντονα ερεθιστικό στο δέρμα και τα μάτια. Χρησιμοποιούμε ποδιά προστασίας, οξεάντοχα γάντια και προστατευτικά γυαλιά και κοντά σε νερό, μήπως γίνει πιτσίλισμα, για ξέπλυμα αμέσως. Πρώτα τοποθετείται η ποτάσα σε δοχείο και μετά το νερό για να μην εκτινάσσονται σταγόνες. Το χλώριο (χλωρίνη) προκαλεί πρόβλημα στα πλαίσια, στο σύρμα και επιβαρύνει το μέλι, που το κάνει ακατάλληλο.
2. Αποζημιώσεις για απώλειες μελισσιών από Αμερικάνικη Σηψιγονία, Νοζεμίαση, τη Νοζέμα Απίς, αρκούδες και πυρκαγιές, καλύπτει ο ΕΛΓΑ, όταν η ζημιά είναι σε βαθμό μη βιώσιμη και η κατάσταση μη αναστρέψιμη για το μελισσοκομικό κεφάλαιο.Όμως να γίνει καταγραφή της από τους ελεγκτές του ΕΛΓΑ και μετά να καταστραφούν ή να αποσυρθούν τα μελίσσια. Δεν καλύπτονται, όταν ο μελισσοκόμος δεν έλαβε έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα προστασίας του ζωϊκού κεφαλαίου, ή δεν έχει δηλώσει έγκαιρα τη ζημιά που εξελίχθηκε, δηλ. την ίδια μέρα ή την αμέσως επόμενη εργάσιμη, στο αρμόδιο υποκατάστημα του ΕΛΓΑ. Όμως εξαιρούνται της αποζημίωσης μελισσοκομεία κάτω από 10 μελίσσια. Αυτά σύμφωνα με την απόφαση 321956 που έχει δημοσιευθεί στην εφημερίδα του κράτους (ΦΕΚ 2130/14-10-2008).
3. Το Β401 είναι εγκεκριμένο σκεύασμα εναντίον του κηρόσκορου για να χρησιμοποιηθεί στην αποθήκη, αλλά και στις κυψέλες. Όμως οι κηρήθρες πρέπει να ψεκαστούν καλά, για να προστατευτούν από τον κηρόσκορο. Το Β401, το εμπορεύεται η εταιρία ΑΝΕΛ STANDARD Ε.Ε. (ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ & ΣΙΑ).
4. Μέλι με μικρό βαθμό ζύμωσης (ξύνισμα), μπορεί να ταγιστεί στις μέλισσες, αφού πρώτα αναδευτεί καλά και θερμανθεί για 5 λεπτά στους 70 βαθμούς. Καλό είναι να χρησιμοποιηθεί  για την Παρασκευή ζαχαροζύμαρου με άχνη ζάχαρη: 1 μέρος μέλι και 3 ζάχαρη, αλλά όχι για το Φθινόπωρο, που οι μέλισσες είναι περιορισμένες στην κυψέλη για μεγάλο χρονικό διάστημα και ένα ξινισμένο μέλι μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα. Όταν ετοιμαστεί, να αποθηκευτεί για την επόμενη Άνοιξη. Σαν λίγο ξινισμένο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί, σαν αμιγή τροφή στις μέλισσες.
5. Μόνο για την βαρροάτωση επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν θεραπευτικά μέσα στην κυψέλη και τα εγκεκριμένα σκευάσματα είναι τα εξής: Απιστάν, Απικάρτ, Περιζίν, Μπαϊβάρολ, Θιμοβάρη, Τσεκ – Μάϊτε. Πολλά και φιλικά σκευάσματα όπως:Θυμόλη, Γαλακτικό Οξύ, Φορμικό Οξύ κ.α. Αυτά που δεν έχουν έγκριση δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται μέσα στην κυψέλη, γιατί είναι επικίνδυνα για τις μέλισσες και αφήνουν υπολείμματα στα προϊόντα της κυψέλης, γι’ αυτό είναι ακατάλληλα.
6. Μελίσσια που μεταφέρθηκαν σε άλλο μέρος ξεχνούν την αρχική θέση τους,όταν περάσουν 3-8 μέρες, αλλά για άλλους χρειάζονται 20 ημέρες (χωρίς απώλειες).
7. Το Φουμιντίλ απαγορεύτηκε από την ευρωπαϊκή ένωση για τη θεραπεία από τη Νοζέμα Σεράνε, γιατί είναι: α) επικίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, β) δύσκολα η φαρμακευτική εταιρία μπορεί να στηρίξει φάκελο έγκρισης του σκευάσματος.

ΠΗΓΗ: Μελισσοκομική Επιθεώρηση 2010, σελ. 55-56